Anafilaksi, derhal tedavi edilmesi gereken ciddi, potansiyel olarak yaşamı tehdit eden bir alerjik reaksiyondur. Bu reaksiyon, alerjik bir kişinin fıstık veya arı sokması gibi alerjik bir nesneye maruz kalmasından birkaç saniye ila birkaç dakika sonra ortaya çıkabilir.
Anafilaksi, bir kişinin içeri girmesine neden olabilecek bağışıklık sistemi tarafından kimyasalların salınması nedeniyle oluşur. Bir kişinin kan basıncı aniden düşer ve hava yolu daralır, bu da hem solumayı hem de vücudun oksijen ihtiyacını engeller.
Anafilaksiye Ne Sebep Olur?
Normal koşullar altında bağışıklık sistemi, vücudu yabancı maddelerden koruyan antikorlar üretir. Vücutta zararlı bakteri veya virüsler olduğunda gerekli ve iyidir. Ancak bazı kişilerin bağışıklık sistemi de genellikle alerjik reaksiyona neden olmayan maddelere aşırı tepki verir.
Alerji semptomları genellikle yaşamı tehdit etmez, ancak şiddetli bir alerjik reaksiyon anafilaksiye neden olabilir.
Çocuklarda anafilaksinin en yaygın tetikleyicileri, genellikle yer fıstığı ve ceviz, balık, kabuklu deniz ürünleri ve süt gibi yiyeceklerin neden olduğu gıda alerjileridir.
Yetişkinlerde anafilaksinin yaygın tetikleyicileri arasında aynı gıdaların yanı sıra antibiyotikler, aspirin, diğer reçetesiz satılan ağrı kesiciler ve bazı görüntüleme testlerinde kullanılan intravenöz kontrast ajanları içeren belirli ilaçlar, yaban arıları, bal arıları gibi böcek ısırıkları veya ateş karıncaları ve çeşitli örümcekler, zehirlenme ve özellikle lateks.
Çok nadir de olsa bazı kişilerde aerobik egzersiz, yürüme veya koşu gibi daha az yoğun fiziksel aktivite sonucunda anafilaksi gelişir.
Bununla bağlantılı olarak, egzersiz yapmadan veya sıcak, soğuk veya nemli havada egzersiz yapmadan önce belirli yiyecekleri yemek yer alır. Egzersiz sırasında alınacak önlemler hakkında önceden doktorunuza danışmalısınız.
Alerjik reaksiyona neyin neden olduğu bilinmiyorsa, bazı testler alerjeni tanımlamaya yardımcı olabilir, ancak bazı durumlarda anafilaksinin nedeni belirlenemez. Bu duruma idiyopatik anafilaksi denir.
Anafilaksi riskini artıran birkaç faktör vardır. Bunlar geçmiş anafilaksi vakalarını içerir. Bir kişi geçmişte hafif bir anafilaktik reaksiyon yaşamış olsa bile, alerjik bir maddeye tekrar tekrar maruz kaldıktan sonra daha şiddetli bir anafilaktik reaksiyon riski vardır.
Astım veya önceden var olan alerjiler, insanları anafilaksi riskine sokar. Bunun yanında çeşitli kalp hastalıkları ve mastositoz yani mast hücreleri denilen anormal beyaz kan hücrelerinin birikmesi anafilaksi riskini artırmaktadır
Anafilaksi nasıl önlenebilir?
Anafilaktik reaksiyonu önlemenin en etkili yolu, bu şiddetli reaksiyona neden olan maddelerden ve nesnelerden kaçınmaktır. Buna yardımcı olmak için, belirli ilaçlara veya diğer maddelere alerjiyi gösteren tıbbi bir uyarı içeren bir kolye veya bileklik takabilirsiniz.
Hasta her zaman reçeteli ilaçları içeren bir acil durum kiti taşımalıdır. Doktor, bu kite nelerin dahil edilmesi gerektiğini söyleyecektir. Bir epinefrin veya epinefrin oto enjektörü mevcutsa, son kullanma tarihi kontrol edilmeli ve süresi dolmadan önce reçete yenilenmelidir.
Tıbbi personel, kullanım sırasında herhangi bir tıbbi müdahale ve ilaç reaksiyonu konusunda bilgilendirilmeli ve uyarılmalıdır.
Sokan ve sokan böceklere alerjiniz varsa, bu hayvanlara karşı dikkatli olmalısınız. Çimlerin üzerinde veya doğrudan yerde çıplak ayakla yürümeyin. Giyim olarak uzun kollu gömlek ve pantolon tercih edilmelidir.
Giysilerde ve parfümlerde parlak renklerden kaçınılmalı, kolonyalar veya kokulu losyonlar kullanılmamalıdır. Özellikle temiz havada, bir süredir açık olan görünmez bardak ve tenekelerden hiçbir şey içmemelisiniz. Isırgan böceğinin etrafında sakin olun, yavaşça uzaklaşın ve böcek girişinden kaçının.
Bir kişinin bir gıda alerjisi varsa, yedikleri tüm yiyecekler ve yiyeceklerin üzerindeki uyarıları ve etiketleri dikkatlice okumalıdır. Geçmişteki güvenli gıda üretim süreçleri bile zamanla değişebilir, bu nedenle sık tüketilen gıdalarda bile etiketleri periyodik olarak kontrol etmek önemlidir.
Dışarıda yemek yerken her yemeğin nasıl hazırlandığını ve hangi malzemeleri içerdiğini sorun. Alerjik reaksiyona neden olan çok az miktardaki yiyecek veya o yemeği hazırlamak için kullanılan ekipmanların kullanılması ve bir kişinin uygun temizlik olmadan tüketeceği yiyecekleri hazırlamak için bir mutfağın kullanılması bile ciddi bir reaksiyona neden olabilir.
Bir Cevap Yazın